LIST ŻELAZNY

Poniższy artykuł traktuje o liście żelaznym, o którym stanowią przepisy Kodeksu postępowania karnego.

Z poniższego wpisu dowiesz się więc:

  • czym jest list żelazny?
  • kto decyduje o wydaniu listu żelaznego?
  • jakie przesłanki musi spełnić podejrzany/oskarżony w celu uzyskania listu żelaznego?
  • czy list żelazny może zostać odwołany?
  • czy list żelazny uzależniony jest od poręczenia majątkowego?
  • co w sytuacji negatywnego rozstrzygnięcia o liście żelaznym?
  • czy tymczasowe aresztowanie ma znaczenie dla wydania listu żelaznego?

Photo by Aaron Burden on Unsplash

CZYM JEST LIST ŻELAZNY?

List żelazny zapewnia podejrzanemu lub oskarżonemu przebywającemu za granicą ochronę przed zatrzymaniem i pozbawieniem wolności, odpowiadanie z wolnej stopy, aż do momentu prawomocnego zakończenia postępowania karnego.

KTO DECYDUJE O WYDANIU LISTU ŻELAZNEGO?

Właściwy miejscowo Sąd Okręgowy może wydać podejrzanemu lub oskarżonemu list żelazny.

JAKIE PRZESŁANKI MUSI SPEŁNIĆ PODEJRZANY/OSKARŻONY W CELU UZYSKANIA LISTU ŻELAZNEGO?

List żelazny zapewnia podejrzanemu/oskarżonemu pozostawanie na wolności aż do prawomocnego ukończenia postępowania, jeżeli oskarżony:

1) będzie się stawiał w oznaczonym terminie na wezwanie sądu, a w postępowaniu przygotowawczym – także na wezwanie prokuratora;

2) nie będzie się wydalał bez pozwolenia sądu z obranego miejsca pobytu w kraju;

3) nie będzie nakłaniał do fałszywych zeznań lub wyjaśnień albo w inny bezprawny sposób starał się utrudniać postępowanie karne.

WAŻNE- TEGO NIE ZNAJDZIESZ W DOKTRYNIE, W KOMENTARZACH!

Co istotne, każdy wniosek o wydanie listu żelaznego musi zawierać dokument poświadczony przez władze państwa zagranicznego, świadczący o obecności podejrzanego/ oskarżonego za granicą. W praktyce, sprawdza się dokument, poświadczony przez Konsula RP z Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w konkretnym kraju.

CZY LIST ŻELAZNY MOŻE ZOSTAĆ ODWOŁANY?

Tak. W razie nieusprawiedliwionego niestawienia się podejrzanego/oskarżonego na wezwanie lub naruszenia innych warunków wymienionych powyżej, właściwy miejscowo sąd okręgowy orzeka o odwołaniu listu żelaznego.

CZY LIST ŻELAZNY UZALEŻNIONY JEST OD PORĘCZENIA MAJĄTKOWEGO?

Wydanie listu żelaznego można uzależnić od złożenia poręczenia majątkowego.

W razie odwołania listu żelaznego z powodu naruszenia warunków, wartości majątkowe udzielone z tytułu poręczenia ulegają przepadkowi lub ściągnięciu.

CO W SYTUACJI NEGATYWNEGO ROZSTRZYGNIĘCIA O LIŚCIE ŻELAZNYM?

Na postanowienie o odmowie wydania listu żelaznego oraz na postanowienie o odwołaniu listu żelaznego.

TYMCZASOWE ARESZTOWANIE A WYDANIE LISTU ŻELAZNEGO

Nietrafny jest pogląd, jakoby zastosowanie tymczasowego aresztowania wykluczało wydanie listu żelaznego, o ile aresztowanie nie jest wykonywane.

Wydając list żelazny, sąd nie powinien wypowiadać się co do zasadności stosowania tymczasowego aresztowania czy uchylenia go, bo nie jest to przedmiot rozstrzygania w tej sprawie. Odnośny wniosek należy przekazać sądowi stosującemu aresztowanie wraz z odpisem postanowienia o wydaniu listu żelaznego (II AKz 626/18 – postanowienie SN – Izba Cywilna z dnia 04-12-2018).