TARCZA ANTYKRYZYSOWA 4.0 A ZMIANY W PRAWIE KARNYM
Tarcza Antykryzysowa 4.0, a więc ustawa o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 z dnia 19 czerwca 2020 r., ingeruje nazbyt w prawo karne. Dlaczego, przeczytasz poniżej.
Z niniejszego artykułu dowiesz się:
- jakie zmiany wprowadzono w Kodeksie wykroczeń?
- jakie zmiany wprowadzono w Kodeksie karnym?
Photo by Tingey Injury Law Firm on Unsplash
KODEKS WYKROCZEŃ
W Kodeksie wykroczeń, dodano nowy przepis art. 107a, a więc i nowe wykroczenie, które penalizuje następujący czyn:
„Art. 107a. § 1. Kto nie będąc do tego uprawnionym, włączając się w transmisję danych prowadzoną przy użyciu systemu teleinformatycznego, udaremnia lub utrudnia użytkownikowi tego systemu przekazywanie informacji, podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1000 złotych.
§ 2. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 używa słów powszechnie uznanych za obelżywe lub w inny sposób dopuszcza się nieobyczajnego wybryku, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo karze grzywny nie niższej niż 3000 złotych.”
Powyższe związane jest z tzw. trollowaniem, które upowszechniło się podczas lekcji online.
Ponadto zmieniono przepis art. 130 § 2 kw, który obecnie brzmi:
„§ 2. Przepisu art. 119 nie stosuje się, jeżeli sprawca popełnia kradzież w sposób szczególnie zuchwały lub z włamaniem.”.
Tak więc w przypadku kradzieży szczególnie zuchwałej oraz kradzieży z włamaniem, nie ma zastosowania próg 500 zł decydujący o wykroczeniu czy też przestępstwie. Wymienione typy kradzieży są przestępstwami, nie wykroczeniami.
KODEKS KARNY
FAKULTATYWNOŚĆ ORZECZENIA KARY OGRANICZENIA WOLNOŚCI LUB GRZYWNY ZAMIAST POZBAWIENIA WOLNOŚCI
Do tej pory przepis art. 37a kk brzmiał następująco: „Jeżeli ustawa przewiduje zagrożenie karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 8 lat, można zamiast tej kary orzec grzywnę albo karę ograniczenia wolności, o której mowa w art. 34 § 1a pkt 1 lub 4.
Obecnie, według Tarczy Antykryzysowej 4.0: „Art. 37a. § 1. Jeżeli przestępstwo jest zagrożone tylko karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 8 lat, a wymierzona za nie kara pozbawienia wolności nie byłaby surowsza od roku, sąd może zamiast tej kary orzec karę ograniczenia wolności nie niższą od 3 miesięcy albo grzywnę nie niższą od 100 stawek dziennych, jeżeli równocześnie orzeka środek karny, środek kompensacyjny lub przepadek.
§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się do sprawców, którzy popełniają przestępstwo działając w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego oraz sprawców przestępstw o charakterze terrorystycznym.”
W praktyce powyższy przepis był często stosowany przez sądy, przy obecnej zmianie, myślę że będzie miał znacznie mniejsze zastosowanie.
KARA ZA WYSTĘPEK CHULIGAŃSKI
Dodano art. 57b w brzmieniu:
„Art. 57b. Skazując za przestępstwo określone w art. 12 § 1 (czyn ciągły) sąd wymierza karę przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia do podwójnej wysokości górnej granicy ustawowego zagrożenia.”
KARA ŁĄCZNA
Zmieniono brzmienie przepisu art. 85 kk, stanowiącego o karze łącznej.
„Art. 85. § 1. Jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną, biorąc za podstawę kary z osobna wymierzone za zbiegające się przestępstwa.
§ 2. Karą łączną nie obejmuje się kar orzeczonych wyrokami, o których mowa w art. 114a (wyrokiem skazującym jest również prawomocne orzeczenie skazujące za popełnienie przestępstwa wydane przez sąd właściwy w sprawach karnych w państwie członkowskim Unii Europejskiej, chyba że według ustawy karnej polskiej czyn nie stanowi przestępstwa, sprawca nie podlega karze albo orzeczono karę nieznaną ustawie)”.
WYMIAR KARY ŁĄCZNEJ
W przypadku przepisu art. 86 kk jego § 1 otrzymał brzmienie:
„§ 1. Sąd wymierza karę łączną w granicach powyżej najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 20 lat pozbawienia wolności. Jeżeli najwyższą z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa jest kara 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 20 lat pozbawienia wolności, dolną granicę kary łącznej przyjmuje się w tej wysokości. Karę pozbawienia wolności wymierza się w miesiącach i latach.”
Uchylono natomiast § 4: „zasady wymiaru kary łącznej określone w § 1-3 stosuje się odpowiednio, jeżeli przynajmniej jedną z kar podlegających łączeniu jest już orzeczona kara łączna”.
WARUNKOWE ZAWIESZENIE WYKONANIA KARY ŁĄCZNEJ
Zmieniono również brzmienie przepisu art. 89a § 1 kk:
„§ 1. Jeżeli chociażby jedną z kar podlegających łączeniu jest kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania orzeczona na podstawie art. 60 § 5, a kara ta nie podlega łączeniu z surowszą karą pozbawienia wolności, sąd może wymierzyć karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze równym karze pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania orzeczonej na podstawie art. 60 § 5, o ile jednocześnie stosuje warunkowe zawieszenie wykonania kary łącznej”.
CIĄG PRZESTĘPSTW
Po art. 91 kk dodano nowy przepis art. 91a kk w brzmieniu:
„Art. 91a. Wydaniu wyroku łącznego nie stoi na przeszkodzie, że poszczególne kary wymierzone za należące do ciągu przestępstw lub zbiegające się przestępstwa zostały już w całości albo w części wykonane. Przepis art. 71 § 2 (w razie zarządzenia wykonania kary grzywna orzeczona na podstawie § 1 nie podlega wykonaniu; kara pozbawienia wolności ulega skróceniu o okres odpowiadający połowie liczby uiszczonych stawek dziennych grzywny z zaokrągleniem w górę do pełnego dnia) stosuje się odpowiednio”.
WYRAŻENIA USTAWOWE- KRADZIEŻ SZCZEGÓLNIE ZUCHWAŁA
Poszerzono katalog wyrażeń ustawowych. W art. 115 kk po § 9 dodano § 9a w brzmieniu:
„§ 9a. Kradzieżą szczególnie zuchwałą jest:
1) kradzież, której sprawca swoim zachowaniem wykazuje postawę lekceważącą lub wyzywającą wobec posiadacza rzeczy lub innych osób lub używa przemocy innego rodzaju niż przemoc wobec osoby, w celu zawładnięcia mieniem;
2) kradzież mienia ruchomego znajdującego się bezpośrednio na osobie lub w noszonym przez nią ubraniu albo przenoszonego lub przemieszczanego przez tę osobę w warunkach bezpośredniego kontaktu lub znajdującego się w przedmiotach przenoszonych lub przemieszczanych w takich warunkach”.
KRADZIEŻ SZCZEGÓLNIE ZUCHWAŁA JAKO PRZESTĘPSTWO
Po art. 278 kk dodano art. 278a w brzmieniu:
„Art. 278a. § 1. Kto dopuszcza się kradzieży szczególnie zuchwałej, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
§ 2. Jeżeli kradzież szczególnie zuchwałą popełniono na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego”.
OBOSTRZENIE ODPOWIEDZIALNOŚCI
Zmieniono również brzmienie art. 294 § 1 kk, mianowicie dodano nowe „kategorie” czynów podlegających obostrzeniu odpowiedzialności.
„§ 1. Kto dopuszcza się przestępstwa określonego w art. 278 § 1, 2 lub 5 (kradzieży energii lub karty uprawniającej do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego), art. 278a § 1 (kradzież szczególnie zuchwała), art. 284 § 1 lub 2, art. 285 § 1, art. 286 § 1 lub 2, art. 287 § 1, art. 288 § 1 lub 3, art. 290 § 1 (wyrąb drzewa) lub w art. 291 § 1, w stosunku do mienia znacznej wartości, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10”.