WYRÓWNANIE STRAT MAJĄTKOWYCH

Ustawą z dnia 22 listopada 2002 r. uregulowano wyrównanie strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela.

Faktycznie, obecnie żyjemy w rzeczywistości stanu nadzwyczajnego, lecz nie stwierdzonego formalnie. Jednak środowiska sędziowskie, prawnicze opowiadają się za tym, aby w związku z zaistniałą sytuacją, w przyszłości korzystać z prawa przyznanego przedmiotową ustawą.

Photo by Melinda Gimpel on Unsplash

CZYM JEST STAN NADZWYCZAJNY?

Zgodnie z art. 228 ust. 1 w sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające, może zostać wprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny: stan wojenny, stan wyjątkowy lub stan klęski żywiołowej.

KTO MOŻE ŻĄDAĆ ODSZKODOWANIA?

Każdemu, kto poniósł stratę majątkową w następstwie ograniczenia wolności i praw człowieka i obywatela w czasie stanu nadzwyczajnego, służy roszczenie o odszkodowanie.

CO OBEJMUJE ODSZKODOWANIE?

Odszkodowanie obejmuje wyrównanie straty majątkowej, bez korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby strata nie powstała.

Do odszkodowania stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, z wyłączeniem art. 415-420².

KTO ZAPŁACI ODSZKODOWANIE?

Odszkodowanie przysługuje od Skarbu Państwa.

KIEDY ODSZKODOWANIE NIE PRZYSŁUGUJE?

Odszkodowanie nie przysługuje, jeżeli strata majątkowa powstała wyłącznie z winy poszkodowanego lub z winy osoby trzeciej.

KTO ROZPOZNAJE PRZEDMIOTOWĄ SPRAWĘ?

Odszkodowanie przyznaje się na pisemny wniosek poszkodowanego, złożony do właściwego wojewody.

Wniosek powinien zawierać:

1)         oznaczenie organu, do którego jest skierowany, oraz sprawy, której dotyczy;

2)         imię, nazwisko oraz adres wnioskodawcy;

3)         wysokość poniesionej straty majątkowej oraz czas, miejsce i okoliczności jej powstania;

4)         rodzaj ograniczenia, z którego wynikła strata majątkowa;

5)         datę i podpis składającego pismo.

 

WŁAŚCIWOŚĆ MIEJSCOWA

Decyzję w sprawie odszkodowania wydaje wojewoda właściwy ze względu na miejsce powstania straty majątkowej.

W przypadku gdy strata majątkowa powstała na terenie dwóch lub więcej województw, właściwy do wydania decyzji jest wojewoda, do którego najpierw złożono wniosek.

Jeżeli nie można ustalić właściwości wojewody według przepisów poprzedzających, decyzję w sprawie odszkodowania wydaje Wojewoda Mazowiecki.

Do tego postępowania, stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, o ile niniejsza ustawa nie stanowi inaczej.

JAKI JEST CZAS ROZPOZNANIA SPRAWY?

Wojewoda wydaje decyzję w sprawie odszkodowania niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie trzech miesięcy od dnia złożenia wniosku.

Decyzja ta jest ostateczna.

Odszkodowanie wypłaca się w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia decyzji poszkodowanemu.

POSTĘPOWANIE PRZED SĄDEM POWSZECHNYM

Poszkodowany niezadowolony z decyzji w sprawie odszkodowania, w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia decyzji w tej sprawie, może wnieść powództwo do sądu powszechnego.

Wniesienie powództwa nie wstrzymuje wykonania decyzji.

W sprawach przed sądem powszechnym Skarb Państwa reprezentuje wojewoda.

PRZEDAWNIENIE ROSZCZENIA

Roszczenie o odszkodowanie przedawnia się z upływem roku od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o powstaniu straty majątkowej. Jednakże w każdym przypadku roszczenie przedawnia się z upływem trzech lat od dnia zniesienia stanu nadzwyczajnego.

DZIEDZICZENIE

Roszczenie o odszkodowanie przechodzi na następców prawnych poszkodowanego.